Disclaimer: ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงการแนะนำเบื้องต้น โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกครั้ง อาการนอนไม่หลับ นอนหลับยาก ปัญหายอดฮิตที่เราพบมากขึ้นในทุกวันนี้ ด้วยสภาพแวดล้อม การทำงาน รวมถึงปัญหาต่าง ๆ ที่อาจส่งผลทั้งทางด้านสภาพร่างกายและจิต
นักจิตบำบัด ผู้ช่วยดูแลสุขภาพจิต อีกหนึ่งทางเลือกของการปรึกษาปัญหาสุขภาพใจ
21/03/2025
Disclaimer: ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงการให้ข้อมูลทั่วไป ไม่สามารถทดแทนการให้คำแนะนำจากบุคลากรทางการแพทย์ได้ โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกครั้ง
Key Takeaways
- นักจิตบำบัดคือผู้ที่สร้างพื้นที่ปลอดภัยให้กับผู้รับบำบัดเพื่อสำรวจความรู้สึก ความคิด ความเชื่อ พฤติกรรม โดยใช้เทคนิคทางจิตวิทยา เช่น ศิลปะบำบัด ละครบำบัด ดนตรีบำบัด
- จิตบำบัดเหมาะกับผู้ที่ต้องการพื้นที่สำรวจตัวเองเชิงลึก เพื่อทำความเข้าใจของที่มาของปัญหาและหาวิธีจัดการอย่างเหมาะสม
- หากไม่แน่ใจว่าควรรักษาด้วยวิธีใด สามารถปรึกษาจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก และนักจิตบำบัดที่แอป BeDee ได้ทุกวัน
สารบัญบทความ
ทำไมต้องดูแลสุขภาพจิต ?
ไม่ใช่สุขภาพกายเท่านั้นที่สำคัญ แต่สุขภาพจิตยังเป็นอีกจิ๊กซอว์สำคัญชิ้นใหญ่ที่จะทำให้เราเป็นคนที่แข็งแรงสมบูรณ์ การมีสุขภาพจิตที่ดีช่วยให้เรามีความสุข มองโลกในแง่ดี และสามารถรับมือกับปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะในแต่ละวันเราอาจต้องเจอกับอุปสรรคและปัญหาต่าง ๆ จากการเรียน การทำงาน ทำให้เกิดความเครียด ความกดดัน ความกังวล ทับถมสะสมไปเรื่อย ๆ การที่เรารู้ทันอารมณ์หรือสุขภาพจิตของเราตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยทำให้เรารู้ทันโรคหรือปัญหาที่เกิดขึ้นกับสุขภาพจิตจากนักจิตบำบัด และเพิ่มโอกาสในการรักษาหายให้รวดเร็วขึ้น
นักจิตบำบัด นักจิตวิทยา และจิตแพทย์ ต่างกันอย่างไร
หลายคนอาจจะรู้จัก นักจิตวิทยากับจิตแพทย์ กันไปแล้ว แต่นอกเหนือจาก 2 ตำแหน่งนี้ เรายังมีนักจิตบำบัดที่คอยให้ความช่วยเหลือผู้ป่วยด้วยเช่นกัน BeDee จะมาแนะนำความแตกต่างระหว่างจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก และนักจิตบำบัดให้ทุกคนทำความเข้าใจกันเพื่อการรักษาที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
นักจิตบำบัด (Psychotherapist)
นักจิตบำบัด (Psychotherapist) คือผู้ที่ให้การบำบัดทางจิตใจและอารมณ์แก่ผู้รับบำบัด ช่วยให้ผู้รับบำบัดได้สำรวจตัวเองเชิงลึก เพื่อเข้าใจถึงที่มาของพฤติกรรม อารมณ์ ความรู้สึกโดยใช้เทคนิคทางจิตวิทยา เช่น ศิลปะบำบัด ละครบำบัด ดนตรีบำบัด
หน้าที่หลักของนักจิตบำบัดคือช่วยสร้างพื้นที่ปลอดภัยในการสำรวจความรู้สึก ความคิด ความเชื่อ พฤติกรรม และช่วยให้ผู้รับบำบัดเข้าใจตนเอง และพัฒนาทักษะในการรับมือกับปัญหา นักจิตบำบัดแตกต่างจากจิตแพทย์คือจะไม่สามารถวินิจฉัยโรคและจ่ายยาให้กับผู้ป่วยได้ แต่สามารถทำงานร่วมกับจิตแพทย์และนักจิตวิทยาเพื่อให้การรักษาครอบคลุมและเหมาะสมกับแต่ละบุคคล
นักจิตวิทยา (Psychologist)
นักจิตวิทยา (Psychologist) คือ ผู้ที่ศึกษาจบในหลักสูตรด้านจิตวิทยา ซึ่งเป็นการศึกษาเกี่ยวกับพฤติกรรม จิตใจ ความคิด ระบบความคิด และสิ่งแวดล้อมทางสังคมของมนุษย์ ซึ่งหลังจากผู้ที่สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีแล้วจำเป็นต้องเข้ารับการฝึกอบรมเพิ่มเติมในหลักสูตรการฝึกปฏิบัติงานด้านจิตวิทยาคลินิกใน
กรณีที่ต้องการให้คำปรึกษาผู้ป่วยในฐานะนักจิตวิทยาคลินิก (Clinical Psychologist)
หลังจากศึกษาอบรมแล้วจะต้องผ่านการสอบเพื่อขึ้นทะเบียนเป็นผู้ได้รับใบอนุญาตประกอบโรคศิลปะสาขาจิตวิทยาคลินิก จึงจะสามารถดูแล ให้คำปรึกษากับผู้ป่วยจิตเวช หรือผู้ที่มีปัญหาด้านสุขภาพจิตได้ตามมาตรฐานวิชาชีพอย่างเหมาะสม และสามารถทำการทดสอบและประเมินทางจิตวิทยาคลินิกได้
จิตแพทย์ (Psychiatrist)
จิตแพทย์ (Psychiatrist) คือ แพทย์เฉพาะทางที่เป็นผู้รักษาบุคคลที่ป่วยเป็นโรคจิตเวช อาชีพจิตแพทย์มีจุดที่แตกต่างจากนักจิตวิทยาคลินิกคือ จิตแพทย์สามารถวินิจฉัยโรคในกลุ่มจิตเวชและโรคอื่น ๆ และจ่ายยารักษาได้ มีความสามารถในการวินิจฉัยและแยกแยะกลุ่มโรคจิตเวชและโรคในกลุ่มอื่น ๆ ออกจากกันเพื่อทำการรักษา หรือส่งต่อผู้ป่วยที่ไม่พบความผิดปกติทางด้านจิตเวชไปยังแผนกอื่น ๆ เพื่อรับการรักษาให้ตรงกับโรคต่อไป
นักจิตบำบัดช่วยรักษาโรคซึมเศร้าได้หรือไม่ ?
นักจิตบำบัดสามารถใช้เทคนิคการบำบัด เช่น จิตบำบัด ศิลปะบำบัด ละครบำบัด หรือดนตรีบำบัด ควบคู่กับการรักษาโรคซึมเศร้าโดยจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาคลินิกเพื่อให้การรักษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นได้ ในบางรายอาจใช้เพียงจิตแพทย์ในการรักษา ในขณะที่บางรายรับการรักษาและบำบัดจากจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก และนักจิตบำบัดไปพร้อม ๆ กัน ทั้งนี้การจะรับบริการกับผู้เชี่ยวชาญด้านใดนั้นขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการและคำแนะนำจากจิตแพทย์ หากไม่แน่ใจสามารถสอบถามแพทย์เพิ่มเติมได้
ปรึกษาจิตแพทย์ ที่แอป BeDee ได้ทุกวัน สะดวก เป็นส่วนตัว
ส่งยาถึงที่ ไม่มีค่าจัดส่ง
นักจิตบำบัดให้คำปรึกษาแบบใดบ้าง ?
ในการบำบัดนั้นนักจิตบำบัดจะประเมินอาการของผู้รับบำบัดเบื้องต้นว่าควรได้รับการบำบัดแบบใดจึงจะเหมาะสมและสามารถแก้ปัญหาได้ในระยะยาว โดยทั่วไปแนวทางการบำบัดแบ่งออกเป็น 3 ประเภทดังนี้
จิตบำบัดแบบประคับประคอง (Supportive psychotherapy)
เป็นการบำบัดที่มุ่งเน้นการสนับสนุนทางอารมณ์และจิตใจเพื่อช่วยให้ผู้รับการบำบัดสามารถเผชิญกับปัญหาในชีวิตได้ดีขึ้น เทคนิคที่ใช้ เช่น การให้กำลังใจ (Encouragement), การเสริมแรงทางบวก (Positive Reinforcement), และการช่วยให้มองปัญหาอย่างมีเหตุผล (Reality Testing) แนวทางนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาทางจิตใจแต่ยังมีการทำงานในชีวิตประจำวันเป็นปกติ หรือผู้ที่มีโรคทางจิตเวชที่ต้องการการดูแลระยะยาว
จิตบำบัดแบบการเรียนรู้ใหม่ (Reeducative psychotherapy)
เน้นการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ความคิด และความรู้สึกโดยใช้การเรียนรู้ใหม่ ผู้รับการบำบัดจะได้เรียนรู้วิธีคิดและวิธีรับมือกับปัญหาในลักษณะที่สร้างสรรค์และมีประสิทธิภาพมากขึ้น เทคนิคที่ใช้ เช่น การฝึกทักษะการแก้ปัญหา (Problem-Solving Training), การบำบัดทางความคิดและพฤติกรรม (Cognitive-Behavioral Therapy, CBT) และการบำบัดแบบกลุ่ม วิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม เช่น ผู้ที่มีปัญหาความเครียด วิตกกังวล หรือภาวะซึมเศร้า
จิตบำบัดแบบปรับโครงสร้าง (Reconstructive psychotherapy)
เป็นการบำบัดเชิงลึกที่ช่วยให้ผู้รับการบำบัดเข้าใจรากฐานของปัญหาทางจิตใจและอารมณ์ของตนเอง
มุ่งเน้นการปรับเปลี่ยนโครงสร้างบุคลิกภาพและความเชื่อที่ฝังรากลึก เทคนิคที่ใช้ เช่น การวิเคราะห์จิตวิเคราะห์ (Psychoanalysis), การบำบัดจิตพลวัต (Psychodynamic Therapy) และการสะท้อนอารมณ์ที่ซับซ้อน วิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาทางอารมณ์หรือบุคลิกภาพเรื้อรังที่ต้องการทำความเข้าใจตนเองในระดับลึก
สัญญาณเตือนที่ควรพบนักจิตบำบัด
เมื่อไหร่เราจึงควรพบนักจิตบำบัด ? BeDee มีสัญญาณเตือนที่ควรสังเกตมาแนะนำให้ทราบ หากคุณกำลังมีอาการเหล่านี้ควรปรึกษาจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก หรือนักจิตบำบัดได้ทันที
- รู้สึกเศร้าหรือว่างเปล่าเป็นเวลานาน
- ไม่มีความสุขหรือไม่รู้สึกสนใจกิจกรรมหรืองานอดิเรกที่เคยชื่นชอบหรือทำแล้วมีความสุขในอดีต
- หงุดหงิด กระสับกระส่าย กระวนกระวายใจ
- รู้สึกสิ้นหวัง ไร้ค่า รู้สึกผิด
- อ่อนเพลีย มีปัญหาในการนอนหลับ เช่น นอนมากเกินไป หรือนอนไม่หลับ
- มีพฤติกรรมการรับประทานอาหารเปลี่ยนไป
- ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัวโดยไม่ทราบสาเหตุ
- มีปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร
- มีปัญหาในการใช้สมาธิจดจำรายละเอียด หรือการตัดสินใจ
- คิด พูดช้าลง
- คิดเรื่องความตายและการฆ่าตัวตาย
- ใช้สารเสพติด
- วิตกกังวล มีปัญหาในการจัดการและรับมือความกังวล
- มีปัญหาความด้านความสัมพันธ์ เช่น ความสัมพันธ์ในครอบครัว คนรัก เพื่อน คนในที่ทำงาน
- มีความเครียด มีปัญหาการเรียน การทำงาน หรือชีวิตส่วนตัว
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการเข้าพบนักจิตบำบัด
1. เข้าพบนักจิตบำบัด ราคาเริ่มต้นเท่าไหร่?
แอป BeDee ให้บริการปรึกษาจิตแพทย์และนักจิตวิทยาคลินิกออนไลน์ด้วยมาตรฐานจากเครือ BDMS ราคาเริ่มต้นดังนี้
- ปรึกษาจิตแพทย์ออนไลน์ ราคาเริ่มต้นที่ 699 – 2,000 บาท / 15-60 นาที
- ปรึกษานักจิตวิทยาคลินิกออนไลน์ ราคาเริ่มต้นที่ 399 – 700 บาท / 20-45 นาที
2. เข้าพบนักจิตวิทยาบำบัดแล้วต้องทำอะไรบ้าง?
บางครั้งหลังจากการให้คำปรึกษาแล้วนักจิตวิทยาบำบัดอาจจะมีเทคนิคหรือวิธีคิด วิธีปฏิบัติบางอย่างที่อยากให้ผู้ป่วยกลับไปฝึกฝนด้วยตัวเอง การให้ความร่วมมือกับการรักษาจะทำให้ผู้ป่วยอาการดีขึ้นและทำให้การรักษาลดระยะเวลาลง และมีประสิทธิภาพมากขึ้น
นักจิตบำบัดอีกหนึ่งผู้ช่วยทางด้านจิตใจ ปรึกษาเลยตอนนี้!
เมื่อไหร่ที่รู้สึกว่าจิตใจหรือพฤติกรรมของเราเปลี่ยนแปลงไป เช่น ไม่มีความสุข นอนไม่หลับ นอนหลับมากเกินไป เศร้า หดหู่ อย่าปล่อยไว้เพราะนั่นอาจเป็นสัญญาณที่จิตใจของเราต้องการความช่วยเหลือ ปรึกษาหมอออนไลน์ ปรึกษาพยาบาล หรือปรึกษาเภสัชกรได้เลยที่นี่
BeDee พบหมอเฉพาะทางเครือ BDMS ได้ทันที ไม่ต้องรอ ส่งยาทั่วไทย มั่นใจในความปลอดภัยของข้อมูล พื้นที่ปลอดภัย สู่สุขภาพใจที่ดีกว่า โดยบุคลากรมืออาชีพ
สอบถามเพิ่มเติม Line Official : @BeDeebyBDMS
Content powered by BeDee Expert
เรียบเรียงโดย
กรวรรณ ใจซื่อกุล
Bhatia, R. (2023, April). What is Psychotherapy? Psychiatry.org; American Psychiatric Association. https://www.psychiatry.org/patients-families/psychotherapy
Dandekar, D. A. (2021, May). Differences Between a Psychotherapist and a Psychologist. Nanavatimaxhospital.org; Max Healthcare. https://www.nanavatimaxhospital.org/blogs/differences-between-a-psychotherapist-and-a-psychologist
NHS. (2015, March 26). Differences between psychology, psychiatry and psychotherapy. Health Careers. https://www.healthcareers.nhs.uk/explore-roles/psychological-therapies/differences-between-psychology-psychiatry-and-psychotherapy
